Beyaz olan tahin helvası da Uşak’a özgü bir reçeteyle yapılır. Ancak bütün Türkiye’de tahin helva olarak bilinir. “Kırmız helva” ise Uşak’ özgü bir helvadır. Diğer adı da “Gelin Helvası”dır.
Uşak Gelin Helvası/Uşak Gelin Tatlısı; su, beyaz toz şeker, buğday unu, tahin ve ceviz içi ile hazırlanan Uşak ilimize özgü bir üründür. Bu haberimizde gelin helvasının niçin kırmızı olduğunu ve neden gelin helvası dendiğini Uşak Tanıtım Gönüllüleri ve Kültür Derneği (UTGKD) Başkanı Mehmet Keyvanoğlu’nun anlatımıyla sizlere sunmaya çalışacağız.
GELİN HELVASI NİÇİN KIRMIZIDIR?
Uşak Valiliği web sitesinde bu soruya şöyle cevap veriliyor:
“Uşak Gelin Helvası/Uşak Gelin Tatlısı; katı, homojen, ince lifli yapıda ve renk olarak kırmızı ve tonlarında renge sahiptir. Hazırlanmasında renklendirici olarak genellikle kırmızı pancar boyası kullanılır. Aroma ve aroma verici gıda bileşenleri olarak ise genellikle vanilya, vanilin, etil vanilin ile doğal aroma vericiler kullanılır. Ayrıca ürün hazırlandıktan sonra helva üzerine süsleme şeklinde isteğe bağlı olarak ceviz içi de konulabilir.
Hazırlanmasında kullanılan bileşenler ve üretim metodu bakımından farklılaşan Uşak Gelin Helvası/Uşak Gelin Tatlısının üretimi ustalık becerisi gerektirir.
Uşak Gelin Helvası/Uşak Gelin Tatlısının üretildiği coğrafi sınır ile bilinirliliği ve ün bağı bulunur.”
UŞAKLILAR NİÇİN BU TATLIYA GELİN HELVASI DER?
Bu Uşak’a özgü helvaya niçin gelin helvası dendiğini de UTGKD Başkanı Mehmet Keyvanoğlu’da şöyle aktardı: “Uşak’ta imal edilen bu helva, eskiden kız istemeye giderken hazırlanan sinilerin içerisinde mutlaka bulunurmuş. O zamanlar çok tatlı çeşidi bulunmadığı ve maddi sıkıntılar yüzünden tatlı tüketmekte çok zor bir işmiş.
Kız istemeye giderken çerez sinilerinin içerisinde mutlaka kırmızı helva bulunur, kırmızı helva getirmeyen damat tarafına pek hoş bakılmaz, kız vermemek için önemli bir neden olarak görülürmüş.
İşte onun için de kırmızı helvanın bir diğer adı da gelin helvası olmuş.”
