22 Temmuz 1921
Uşak’ın Sabah (Kurtuluş) Mahallesi sakinlerinden Halı Tüccarı Aliustazâde Mehmed Efendi ve eşraftan 18 kişi 17 Nisan 1921 tarihinde Uşak'tan Girit adasındaki Sude esir kampına gönderilmişlerdir. Aliustazâde Mehmed Efendi’nin sürgündeyken hayatını kaybettiğini ve memleketine geri dönememiştir. Aliustazâde Mehmed Efendi’nin Hanya/Suda’dan gönderdiği 22 Temmuz 1921 tarihli mektubunda şöyle demektedir ;
İzmir Tarikiyle Uşakta Aliustazâde Mehmed Efendi Mahdumu Ömer Lütfi Efendiye
Lehülhamd bu tarihe kadar hiç hastalık görmeksizin vücudum kemal-i sıhhat ve afiyettedir. Ahvâli sıhhiyenize ve idare-i maişet ve maslahatınıza dair malumat ve mektubunuza nail olamadığıma mebni teessüf ediyorum. İsmail Ağadan sergüzeşt-i ahvalimiz anlaşılmıştır. Muamelat-ı ticariyemizi tedvir ve tesmiye hususunda sizi serbest bıraktım. Valideniz hürmet ve kardeşleriniz muavenet ve akrabanın hatırlarına riayet ve umur-ı hususatımıza riayet edesin. Şimdiye kadar sarfiyatım yirmi beş otuz lira miktarındadır. Ledel hesap beş altı ay kadar harçlığa ihtiyacım olmayacaktır. Nuri’nin tedavisine Ali’nin sınıfa terakki işine Mehmed’in terbiye-i şeriyye ve talim ve tedrisine dikkat edesin. Ali Ustalara, Taklaklar, Öksüzlere, Bülbül Hocalara, Greylere, Bülbüllere, Minarecilere, Kemahlara, selam ve dua ederim. İpleri paraya tahvil ve Ali Ağan ile birlikte ticaret fikrine say ve gayret eyleyesin. Mektup yazdığınızda gayet kısa ve muhtasar yazıp selam ve sıhhatten başka bir şey yazmayasın. Zira buralarda sansür sıkı ve mektup almak pek zordur. Hanya’nın havası ve meyvesi vücuduma zindelik vermiştir. Benim için merak etmeyesiniz. Rahatım son derece iyidir. Arap Alizade Hacı Mehmed Efendi, Ali Mollazade Hasan Efendi, Coruk oğlu Mehmed Çavuş beraberiz. Diğer Uşaklılar yanımızdadır selam ederler.
22 Temmuz 37
Hanya’da sivil esirlerden Uşaklı Aliustazâde Mehmed
Kaynak: Tutsak, Sadiye, Yunanlıların Uşak’ı İşgali ve Esaret Sancısı, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2015,s.260-262
Mehmet Salih Erkek, Az Yazınız! Lakin Yazacak Çok Şey Vardır: Girit'te Esir Uşaklı Aliustazâde Mehmed Efendi'nin Esaret Mektupları, Uşak’ın Yunan İşgalinden Kurtuluşunun 100. yılı Hatırası, Cilt 2,Nobel Bilimsel Yayınlar,Ankara,2023,s.757
(SALİH KILINÇ / HABER)