Recai Kutan, 5 Nisan 1930 tarihinde Malatya'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini burada tamamladıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi'nden 1952 yılında mezun oldu. 1952-1969 yılları arasında Devlet Su İşleri'nde görev yaptı.
Kutan, 1977 genel seçimlerinde Milli Selamet Partisi (MSP) Malatya milletvekili olarak Meclis'e girdi. 12 Eylül Darbesi'nden sonra, diğer MSP üyeleriyle birlikte 9,5 ay hapis yattı. 1983'te Refah Partisi'nin genel başkan yardımcısı oldu ve 1996-1997 yılları arasında 54. Hükümet'te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olarak görev aldı.
Recai Kutan, Refah Partisi'nin ardından 2001 yılında Saadet Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve kurucu genel başkanlık görevini üstlendi. 2003 yılında Necmettin Erbakan'dan genel başkanlık görevini devraldı. Kutan, 2006 ve 2008 yıllarında düzenlenen kongrelerde de genel başkanlık görevine yeniden seçildi.
Aynı zamanda Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu'nda ve Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin (ESAM) genel başkanlığını da yürüttü. Kutan'ın vefatı, Türk siyasetinde önemli bir kayıp olarak değerlendiriliyor.