Sagalassos gezisine ünlü ‘Aşıklar Çeşmesi’ni anlatarak başlayan Alp, “Bu dağların kireçli yapısından çatlaklarından sıza sıza geliyor. Karstik bir yapının suyu. Bu antik kenti kuranlar, güçlerini göstermek için bu devasa çeşmeyi ve havuzu inşa etmişler. Bu antik şehir kuranlar; “Biz dünyaya hükmediyoruz” mesajı vermek istemişler ve güçlerini; Eskişehir, Afyonkarahisar, ve İzmir mermerlerini ta buralara getirerek göstermek istemişlerdir” dedi.
Duraklı köyünden de yeşil mermerler getirilmiş
Alp, Sagalassos gezisi sırasında çok önemli bir detaya çekerek; “Burada Uşak’ın Karahallı ilçesine bağlı Duraklı köyünden çıkarılan nadir türlerden yeşil mermeri de kullanmışlar.
Bir Uşaklı olarak bu antik kentte Uşak’tan bir iz görmek beni çok gururlandırdı. Demek ki bu antik kenti inşa edenler “Dünyada gücümüz büyük” mantığı ile dört bir yandan mermer taşlar getirerek ekonomik ve sosyal güçlerini konuşturmuşlar” yorumunda bulundu.
Sagalassos Antik Kenti - Burdur
Sagalassos, Ağlasun İlçesi'nin 7 kilometre kuzeyinde ve Akdağ yamaçlarında denizden 1700 metre yüksekliğindedir. Sagalassos, Pisidia Bölgesi'nin Roma İmparatorluk Dönemi'nin en önemli şehridir. Şehirde bulunan yapıların büyük bir çoğunluğu Roma Dönemi'ne aittir. Sagalassos’un ilk tespiti 1706 yılında Fransız gezgin Paul Lucas tarafından yapılmıştır. Bulutların arasındaki şehirde girişte konutlar, aşağıda hamam, kireç ve metal fırınları, aşağı agora (çarşı), çeşme ve odeon, daha yukarıda, kuzeyedoğru ilerledikçe konutlar, sağ tarafta tiyatro, Neon kütüphanesi, Helenistikçeşme, seramik üretim merkezi, şehrin merkezinde yukarı agora, meclis binası, kilise, sol üst tarafta heroon, tapınak ve Cladius kapısı bulunmaktadır.
Sagalassoslular M.Ö. 3'üncü bin yılın sonlarında Batı ve Güney Anadolu’da yaşayan Luvi kabilelerinin bir kolu olan Pisidia halkındandır. M.Ö. 333 yılında Büyük İskender, bu şehri ele geçirmiştir. Sagalassos, Seleucid (Seleukos) ve Attalid (Attalos) hakimiyetlerine girmiş, M.Ö. 25 yılında Galatia kralı Amyntas’ın, ardından Agustus tarafından Roma İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. Hadrian’ın 120’li yıllarda Sagalassos’u Pisidia imparatorluk kültünün resmi merkezi seçmesi üzerine başlayan çok daha büyük çaplı ekonomik büyüme, bir yüzyıl sürecek imar büyümesini başlatmıştır. 6'ncı yüzyılın ortasına kadar gelişmeye devam eden kent M.S. 590 yılında yaşanan büyük depremde yerle bir olmuştur. M.S. 13'üncü yüzyıl ortalarında Selçukluların son Bizans kalelerini de ortadan kaldırmasına kadar kentin yıkıntıları arasında birkaç küçük köy ayakta kalmaya devam etmiştir.
En belirgin yapısı muhteşem Antoninler çeşmesidir. Şehir, İmparator Hadrian (M.S. 2'nci yüzyıl) döneminde ekonomik siyasi ve sosyal anlamda en iyi dönemini yaşamıştır. Sagalassos, küçük Asya’da belki de terk edildiği günden günümüze kadar en iyi korunagelmiş antik yerleşimlerden biridir. Sagalassos 2009 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır. Kazılarda ortaya çıkan 5.5 metre civarında boyu olabileceği tahmin edilen İmparator Marcus Aurelius ve İmparator Hadrian’a ait heykeller ile çıkarılan diğer eserler Burdur Müzesi'nde sergilenmektedir.
Kaynak: Kültür Envanteri, Ankara 2007
