Anadolu'nun yörelere göre farklılık gösteren, genellikle düğün ve bayramlarda yapılan, temel olarak yarma buğday ve etten oluşan geleneksel bir yemektir.
2011 yılında Endonezya'nın Bali kentinde düzenlenen 6. oturum sonucunda UNESCO tarafından Türkiye'nin Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesine dahil edildi. Ayrıca Merzifon Belediyesi Türk Patent ve Marka Kurumu'na yaptığı coğrafi tescil kaydı ile, 2015 yılında "coğrafi işaret belgesi" almıştır. Bu belge ile kendi yörelerindeki yemeğin adı Merzifon keşkeği olarak tescil edilmiştir.
Keşkek düğünlerin ve özel günlerin yemeğidir
Keşkek yemeği özellikle Hatay, Mersin, Sivas, Bolu, Çanakkale, Edirne, Tekirdağ, Balıkesir, Sinop, Tokat, Samsun, Ordu, Çankırı, Denizli, Uşak, Afyonkarahisar, Amasya, Aydın, Çorum, Karabük, Antalya ve Düzce gibi şehirlerde bilinir ve tüketilir. Hatay'da Herise, Aşur ve Dövme ismiyle de bilinir. Anadolu'da keşkek daha çok düğün yemeği olarak bilinir.
Yaptığımız araştırmalara göre keşkek, Anadolu’da 5 bin yıl önce var olan Hitit uygarlığından kalma bir yemektir.
Anadolu'nun birçok yerinde karşımıza çıkan keşkek yemeği Uşak'ta da oldukça meşhur. Özel günler ve düğünler de sunulan keşkeğin yapımında; dövülmüş buğday, et ya da tavuk suyu kullanılıyor ve tereyağı ile lezzetlendiriliyor. Üzerine gezdirilen sos ile ortaya mükemmel bir lezzet çıkıyor.
Uşak Keşkeği niçin daha lezzetlidir?
Uşak Aşçılar ve Lokantacılar Esnaf Odası Başkanı Şeref Parlas, keşkeğin tadının yöresel farklılıklar gösterdiğini belirterek, Uşak keşkeğinin daha lezzetli olduğunu, yapmış olduğu araştırmalara dayanarak şöyle anlattı:
“Ulubey ilçemize bağlı Avgan yöresinde yaşayan insanlarımız, yüzlerce yıl önce Çorum ve Tokat yöresinden gelerek bu yöreye yerleşmiş. Uşak, Çorum ve Tokat keşkeği birbirinin aynı yöntemle hazırlar.
Başka illerde keşkek, ağzı sıkıca kapatılmış çömlek kaplarda fırında 3-4 saat pişirilerek hazırlanır ve hiç el değmez. Uşak yöresinde ise kazanlarda dövülerek hazırlanır.
Keşkeğe katılan hayvan etleri de keşkeğin lezzetine etki eder. Ancak Uşak keşekğini lezzetli ve farklı kılan buğdayının kıraç alanda su görmeden yetişmesidir. Sulak alanda yetişen buğdayın keşkeği lezzetli olmaz.
Bunu Karahallı ve Ulubey ilçelerimizde susuz yani kıraç alanda yetişen kavunlar gibi de düşünebiliriz.”
UŞAK USULÜ KEŞKEK YAPIMI
Keşkek İçin Gerekli Malzemeler:
500 gr keşkeklik buğday
2 adet kuru soğan
zeytinyağı
tereyağı
4 su bardağı et suyu
Sos İçin Gerekli Malzemeler:
250 gr kuşbaşı kuzu eti
1 kaşık biber salçası
2 adet domates
2 adet kuru soğan
2 adet biber
1 tutam kekik
Keşkeğin Yapılışı:
Keşkeklerimizi akşamdan ıslarız, çömleğimize soğan, zeytinyağı ile birlikte ocağa koyup kavururuz. Soğanlar pembeleşince altını kısarak ocakta bırakırız ilk suyunu çektiğinde bir kaba alıp çırparız daha sonra tekrar boşaltıp et suyu ve tereyağı ilave ederiz. Suyunu çekinceye kadar ocakta kaynatırız suyunu çekince kapatıp sararak demlenmeye bırakırız.
Sosun Yapılışı:
Soğan, biber, kuşbaşı et, domates, biber salçası küçük çömlekte pişirmeye başlarız. Etin suyunu bırakmasını bekler ve altını kısarak pişirmeye devam ederiz.Etler yumuşayınca altını kapayıp keşkekle birlikte servis yaparız.
Kaynak: Dilek ALTINTEN
(SALİH KILINÇ / HABER)