Greenpeace 2023 Türkiye Raporuna göre Türkiye’de illerin hava kalitesi tek te belirlendi. Hava kirliğinde durumun en ciddi olduğu 20 bölge de durum oldukça vahim görülüyor.
Rapora göre; İskenderun ve Kadıköy-Göztepe ilk sıralarda. İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi büyük şehirlerde de hava kirliliği insan yaşamına kastedecek kadar ciddi boyutlarda tespit edildi.
Greenpeace 2023 Türkiye Raporunda tüyler ürperten bazı saptamalara şöyle:
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliği, dünya genelinde her dakika 13 insanın ölümüne yol açıyor.
2023 yılında ulusal mevzuatın belirlediği standartlara göre 55 şehirdeki 139 ilçede PM 10 kirleticisi açısından havası temiz ilçe yok.
İstanbul’un en kirli 10 ilçesinde yaşayan yaklaşık 4.6 milyon insan ulusal standartlara ve yönetmeliğe göre 2023 yılında kirli hava soludu.
Ankara’nın havası en kirli ilçesi Altındağ. İlçede Siteler bölgesinde yaşayanlar 172 gün, Ulus bölgesinde ise 135 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı kirli havaya maruz kaldı.
İzmir’de PM 10’un yıllık ortalaması ulusal yönetmelikte belirlenen limitin üstünde. İzmir’in en kirli ilk üç bölgesi Torbalı’da 173 gün, Kemalpaşa 126 gün, Alsancak’ta ise 136 gün sağlıksız hava solundu.
UŞAK’IN HAVA KALİTESİ NASIL?
Söz konusu Greenpeace raporunda Uşak’ın hava kalitesi hakkında da elde edilen sonuçlar kamuoyu ile paylaşıldı.
Uşak’ın havası az kirli olarak tespit edildi. Uşak’ın havadaki partiküller oranı (PM) 10 metreküp, 2023 yılda limitleri aştığı gün sayısı da 42 olarak açıklandı.
Son yıllarda kömür gibi fosil yakıtlar yerine Uşak’ta doğalgaz kullanılması, sanayinin şehir içerisinden uzaklaşması, 2017 yıllarına kadar çok kirli olarak ölçülen hava kalitesini az kirliye döndüren etkenler oldu.
Ancak Uşak’ın havasının az kirli olması öldürücü düzeyde olmasa da ileride solunum, kalp, damar hastalıklarına yol açabilecek düzeyde. Tabi hamile kadınların düşük yapma ihtimali bebek ölümlerinin artması gibi üzücü olaylara da yol açma ihtimali var.
Çevre yolunun Uşak dışına çıkması da her gün transit geçen 30 bini aşkın aracın egzoz emisyonunu da azaltacağından Uşak’ın hava kalitesi de daha iyi yerlere gelebilir.
Türkiye, hava kirliliğinin en yoğun yaşandığı ülkelerden biri. Hava kirliliği, Türkiye ve dünyada en fazla ölüme neden olan çevre kirliliği olarak öne çıkarken; bulaşıcı olmayan hastalıklar arasında yüksek tansiyon ve sigara kullanımından sonra üçüncü sıradaki ölüm nedeni.
● Türkiye’de de 2017 - 2019 yılları arasında hava kirliliği nedeniyle trafik kazalarının neredeyse 6-7katı kadar ölüm yaşandı.
● Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2021 yılında güncellediği değerler, hava kirliliğinin daha önce tahmin edilenden daha zararlı olduğunu gözler önüne seriyor.
● Avrupa Komisyonu 2022’nin ikinci yarısında hava kirliliği sınır değerlerini revize etmeye hazırlanırken, Türkiye’nin 2029 için belirlediği ince partikül madde (PM2.5) kirliliği limiti, DSÖ sınır değerlerinin 5 katı.
