İşte Ömer Aşçı’nın Uşak’ın yakın tarihine ışık tutan bir araştırması daha:

6 Aralık 1920 İbrahim Tahtakılıç İsyancımı?

Güney Cephesi Komutanı Albay Refet (Bele) Bey 22-23 Kasım 1920’de,Isparta’da bulunan Demirci Mehmet Efe’yi merkezi Konya’da olan Atlı Takip Kuvvetleri Komutanlığı’na atayarak, onu ordu birlikleri arasında hizmete davet etmişti.

Demirci Mehmet Efe bu teklifi önce kabul etmiş sonra reddetmiştir. Bu sırada düzenli orduya katılmama ısrarıyla baş kaldıran Çerkez Ethem, Demirci Mehmet Efe’yi birleşmeye çağırmaktadır. Bu durum karşısında Demirci Mehmet Efe, Isparta civarında dağınık bulunan kuvvetlerini toplamak suretiyle karşı bir durum almış bulunmaktadır.

Güney Cephesi Komutanı Albay Refet (Bele) Bey 6 Aralık 1920 günü 12.Kolordu Komutanı Albay Fahreddin (Altay) Bey'e gönderdiği emir yazısında özetle şöyle demektedir

6 Aralık 1920

12.Kolordu Komutanlığı’na

1. 11 nci ve 61 nci Tümenler Eskişehir’de toplandı Albay İsmet, henüz meselenin barış yolu çözümlenmesini olduğunu yazmakla beraber, çok uyanık bulunulmasını da ekliyor.

2. Demirci Mehmet Efe’nin durumu pek şüphelidir. Şimdi aldığım pek inanılır bir haberden, kaldırılmış olan Heyeti Merkeziyenin Burdur’daki bazı üyelerinin ve bunlar içinde Uşaklı İbrahim Bey’in Demirci ve Ethem kuvvetlerine dayanarak bir ayaklanma ile Ankara Hükümeti’ni devirmek düşüncesinde oldukları anlaşılıyor. Ethem’den alacağı ilk telgraf üzerine Demirci’nin kendisiyle birlikte hareket edeceği kesinlikle beklenir. Bunun için bu haberleşmenin Afyonkarahisar merkezinde kesinlikle yasaklanması gerekir.

Uşak Valisi Ergün'ün Ahilik Haftası Mesajı Uşak Valisi Ergün'ün Ahilik Haftası Mesajı

Demirci Mehmet Efe’nin elindeki top ve makineli tüfek, kıtasına katıldı mı? Demirci ailesi ile birlikte çok zaman Keçiborlu’nun İğdecik Köyü’nde oturuyor. Bugün Keçiborlu’ya gitmiş, oradan Burdur’a gidip gitmediğini soruşturuyorum. Böyle bir durum karşısında, Dumlupınar’da toplanmasını önceki telgrafımla yazdığım 23 ncü Tümenden bir kısım kuvveti de Afyonkarahisar’a alarak bütün piyade ile Karahisar’ı elde bulundurmak, 1 nci Süvari Tümeni ve 57 nci Tümen’in Çal dolaylarında bulunan iki alayından kurulu bir kuvvetle de güneye karşı harekete geçmek kararı hakkındaki düşünceniz nedir?

Böyle bir halde Karahisar’ı buradan da 500 kişi ile takviye etmek mümkündür. 57 nci Tümen olayları ve Yarbay Mustafa bu işe yeterli midir? Güneye hareket edecek kuvvetleri Yarbay Nazmi komutasına vermek istiyorum Onun da yoldaki düşüncesi nedir? Yörük Ali Efe nerededir? Ne kadar kuvveti vardır? Ve ne dereceye kadar faydalanmak kabildir? İvedi cevabınızı bekliyorum.

Refet

Alaşehir Reddi İlhak Büyük Kongresi Reis Vekili Uşaklı Paşazade İbrahim Kazım(Tahtakılıç)Efendi'nin Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe ile birlikte bir ayaklanma girişiminde bulunacağından çekinilmektedir. Bu ihtimali akla getiren Enver Paşa'nın iştirakinde yeni kurulan Buhara Cumhuriyeti'ne temsilci olarak önerilmesi, Sivas Kongresi'nin davet çağrısına kayıtsız kalması ve Çerkez Ethem üzerindeki etkisi olabilir.

Tabiki süreç gösterecektir ki Refet Bele’nin ve ona bu istihbaratı verenlerin kaygılarıyla dillendirdikleri ithamlar İbrahim Beyi yemeye yönelik iftiralara dönüşecektir.

Ne Çerkez Ethem İsyanına ne de Demirci Mehmet Efe isyanına destek vermemiştir.

Kaynaklar: Ataşe arşivi;No.1/4282,Kls.2485,Dos.91,Fih.17;Cumhurbaşkanlığı Arşivi, A.III/8,Dos.22.

ATASE Arşivi; No.5/2068,Kls.795,Dos.32,Fih.42

Muhabir: SALİH KILINÇ