Uşak Sağlık Müdürlüğünün uyarısı şöyle:
MART AYI KOLOREKTAL KANSER FARKINDALIK AYI BASIN BÜLTENİ
Mart ayı “Kolorektal Kanser Farkındalık Ayı” olarak, kanser farkındalığını artırmak, kolorektal kanser taramasının önemini vurgulamak ve kişinin kalın bağırsak, rektum veya anüs kanserine yakalanma riskini azaltabilecek sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının kazanılmasını sağlamak amacıyla çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmektedir.
Kolorektal kanserler dünyada ve ülkemizde yaygın görülen kanser türleri arasında yer almaktadır. Ülkemizde kolorektal kanser hem erkeklerde hem de kadınlarda en sık görülen 3. kanser türüdür 40 yaşın altında kolorektal kanser nadirken, 40-50 yaştan sonra görülme sıklığı artmaya başlamaktadır. Kolorektal kanser vakalarının %85’i 50 yaş ve üzerindedir.
Kalın bağırsağın polip ve kanserleri çoğu kez büyüyene kadar belirti vermezler. Tarama programları ile henüz kansere dönüşmemiş (premalign) adenomatöz polipleri ve erken dönem lokalize kanserleri saptamak ve tedavi etmek mümkündür.
Erken evrede teşhis edildiğinde büyük ölçüde tedavi edilebilir bir hastalık olan kolorektal kanserler, tarama programlarının uygulanması ile söz konusu hastalığın görülme sıklığı ve ölüm oranı üzerinde çok olumlu kazanımlar sağlandığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur.
Kolorektal Kanser Risk Faktörleri:
Aşırı kilolu veya obez olmak, fiziksel olarak aktif olmamak, fazla miktarda işlenmiş (sosis, salam vb.) veya işlenmemiş kırmızı et (sığır, kuzu, karaciğer ve benzerleri) tüketimi, tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı, alkol kullanımı, diyabet ve insülin direnci varlığı, kolesistektomi,, cinsiyet (hem insidans hem de ölüm oranları erkeklerde kadınlara göre önemli ölçüde daha yüksektir.) ileri yaş, ırk ve etnik köken kişide kalın bağırsak poliplerinin veya kolorektal kanser öyküsünün bulunması, kişide inflamatuvar bağırsak hastalığı öyküsünün varlığı, ailede kalın bağırsak polipleri veya kolorektal kanser öyküsünün olması, kalıtsal bir sendromun varlığı (Lynch Sendromu, adenomatöz ve hamartomatöz polipozis sendromları vb.) Tip 2 diyabet hastası olunması, akromegali varlığı, böbrek transplantasyonu geçirmiş olmak, androjen yoksunluğu tedavisi almış olmak, kistik fibrozis varlığı, abdominopelvik radyasyon öyküsünün olması.
Kolorektal Kanser Belirtileri:
Kolorektal kanser, tümörün bulunduğu bağırsak bölgesine göre farklı belirtiler gösterebilir fakat hiçbir belirti vermeden de oluşabilir. Belirti göstermesi durumunda bulunduğu bölgeye göre farklı şikayetlere sebep olur. Belirtilerin silik olması, sinsi ilerleyişi sebebiyle tarama programları özellikle önem arz eder. Görülebilecek belirtiler genel olarak şunlardır:
Bağırsak alışkanlıklarında ishal-kabızlık gibi değişikliklerin meydana gelmesi ve bu değişikliklerin birkaç günden uzun sürmesi, bağırsakta tam boşalmama hissi, parlak ya da koyu kırmızı kanla karakterize rektal kanama, dışkının koyu kahverengi veya siyah görünmesine neden olabilecek kanın varlığı, karında şişkinlik, kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti, bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı, kansızlık (anemi), halsizlik, yorgunluk, ağrılı dışkılama, kitle
Kolorektal Kanser Tanısı:
Bazı kanserlerde olduğu gibi kolorektal kanserler de genellikle büyüyene kadar belirti vermezler. Bu sebeple amaç, daha belirti vermezken tümörü ortaya koymak olmalıdır. Belirtiler gelişmeden önce bir kişinin kanser için taranması, poliplerin ve kanserin erken tanınmasında yardımcı olur. Erken tanı konulduğunda kolorektal kanserin tedavisi de daha etkin olabilmektedir.
Taramalar kapsamında ilimizde tüm Aile Sağlığı Merkezlerinde 50-70 yaş arasında kadın ve erkek nüfusa; kalın bağırsak kanseri taraması gaitada gizli kan kiti yardımıyla hızlı, pratik ve güvenilir şekilde 2 yılda bir ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır. 50 yaşından sonra her 10 yılda bir de kolonoskopi önerilmektedir. Siz değerli vatandaşlarımızı bu testi yaptırmaya davet ediyorum.
Unutmayın, Erken Teşhis Hayat Kurtarır.
