Öğrenciler, panelde dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'u anlattı.
Anadolu Mektebi öğrencilerinin Cengiz Aytmatov sunumları yaptığı panelin başkanlığını öğrenci Ayşe Naz Demir yaptı. Panele konuşmacı olarak; beyda Çelik, Maryam Al-Haddad, Noor Al- Khelani ve Buşra Yaşar Özdoğan adlı öğrenciler katıldı.
Programın sonunda Uşak üniversitesi Öğretim üyesi prof. Dr. İdris Kabalcı panelle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
CENGİZ AYTMATOV KİMDİR?
Türk dünyasının önemli yazarlarından olan Cengiz Aytmatov Kırgız asıllıdır. 1928 yılında Kırgızistan’ın Talas Eyaletine bağlı Şeker Köyünde doğdu. Devlet adamı olan babası Torekul Aytmatov Burjuva Milliyetçisi olma suçuyla 1937’de tutuklandı ve 1938 yılında kurşuna dizilerek idam edildi. Annesi Nahima Aytmatov Tatar asıllıydı ve tiyatro sanatçısıydı.
Cengiz Aytmatov’un ismi Cengiz Han’dan esinlenerek konulmuştur. Eğitimini Bişkek’te Veteriner Okulunda tamamladı. Yaşamı boyunca birçok eser vermiştir.
Edebiyatçı kişiliğinin yanı sıra aynı zamanda siyaset adamı olmuştur. 10 Haziran 2008 tarihinde böbrek yetmezliği sonucu Almanya’da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
Cengiz Aytmatov verdiği eserlerle Türk ve dünya edebiyatının önde gelen şahsiyetlerinden biri olmayı başarmıştır. Eserleri Türkçe’nin yanında 150’den fazla dile çevrilerek milyonlarca baskıya ulaşmıştır.
Cengiz Aytmatov başta Kırgız gelenek ve görenekleri dahil olmak üzere Türk kültür ve felsefesine çok bağlıydı. Bu özelliğini sanatına yansıtmayı başarmıştır.
Türk felsefesini kuru bir anlatımla değil sanatın cazibesiyle odak noktasına getirmiştir. Türk tarihini anlatırken geçmişi aydınlatmış ve günümüz Türk insanının geleceğini oluşturma yolunda milli ve evrensel görüntülere ulaşmıştır.
Eserlerini mitoloji ve folklorik unsurlarla zenginleştiren yazarın en çok etkilendiği şey hiç şüphesiz Türk mitolojisi olmuştur. Çünkü yaşadığı toplum efsaneler ve masallar üretmeye oldukça elverişlidir. Destanlar, efsaneler, halk hikayeleri ve masalları eserlerinde ustaca işlemiştir. Bunları doğrudan vermemiş kendine ait üslup tarzı sayesinde kaynaştırarak dolaylı yoldan anlatmıştır.
Eserlerinde işlediği konuları zamanın durumuna ve bakış açısına göre değerlendirip günümüz insanıyla ilişki kurar ve ona göre eserlerini yönlendirir.
Kendisini dünyaya tanıtan en önemli eseri ‘Cemile’ olmuştur. Louis Aragon Cemile’yi ‘dünyanın en güzel aşk hikayesi’ olarak tanımlamıştır.
Romanlarında hayvanlara da yer veren Cengiz Aytmatov hayvanların psikolojilerini de başarılı bir şekilde eserlerine yansıtmıştır. Özellikle Türk kültürüyle özdeşleşen at ve kurt gibi hayvanlara eserlerinde yer vermiştir.
‘Selvi Boylum Al Yazmalım’ adlı romanı aynı isimle beyaz perdeye uyarlanmıştır. Filmin yönetmenliğini Atıf Yılmaz yapmıştır. Başrollerinde ise Kadir İnanır ve Türkan Şoray yer almıştır.
ESERLERİ:
Dağlar Devrildiğinde - Ebedi Nişanlı (Son romanı - 2007)
Darağacı - Dişi kurdun Rüyaları (1988)
Gün Olur Asra Bedel (Rusça: И дольше века длится день, 1980)
Fuji-Yama (Rusça: Восхождение на Фудзияму / Fuji Dağının Tepesi, 1973)
Beyaz Gemi (Kırgızca: Ак кеме / Ak Keme, Rusça: Белый пароход, 1973)
Al Yazmalım (Kırgızca: Кызыл Жоолук / Kızıl Jooluk, 1963)
Elveda Gülsarı (Rusça: Прощай Гульсары, Kırgızca: Гулсарат, 1963)
Dağlar ve Steplerden Masallar (Rusça: Повести гор и степей, 1963)
İlk Öğretmenim (Rusça: Первый учитель, Kırgızca: Биринчи Мугалим, 1962)
Cemile (Kırgızca: Жамийла, Rusça: Джамиля, 1958)
Yüzyüze (Rusça: Лицом к лицу, Kırgızca: Бетмебет, 1957)
Zorlu Geçit (1956)
Toprak Ana (1963)
Cengiz Han'a Küsen Bulut (1990)
Çocukluğum
Kızıl Elma (1964) (Hikâye)
İlk Turnalar (Kırgızca: Эрте Келген Турналар)
Elveda Gülsarı (1963)
Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek (Rusça: Пегий Пес Бегущий По Краям Моря, Kırgızca: Деңиз Бойлой Жорткон Ала Дөбөт / Deniz Boyloy Jortkon Ala Döböt)
Sultan Murat
Yıldırım Sesli Manasçı (Kırgızca: Чагылган үндүү Манасчы / Çakılgan Ündüü Manasçı)
Dişi Kurdun Rüyaları (1986)
Kassandra Damgası (1995)
(SALİH KILINÇ / HABER)
